Gündoğmuş
(Antalya)
| İdari Yapı: ilçe |
| Bağlı: il |
Antalya |
| Beldeler |
Köprülü, Ortaköy, Senir |
| Özellikleri |
| Alanı |
|
| Toplam |
km² |
| Nüfus |
|
| () |
|
Gündoğmuş, Antalya iline bağlı bir ilçe.
Tarihi
Geçmişi antik çağlara dayanan Gündoğmuş İlçesi'nin bugünkü yeri Romalılar döneminde iskan edilmiş bir yerdir. İlçe sınırları içerisindeki Roma harabeleri, Taşahır mevkiindeki Kaseyir Şehri harabeleri, Senir köyü yakınındaki Kese mevkiindeki Roma harabeleri en eski harabeler olma özelliğini taşıdığı söylenebilir. Daha sonra ki dönemlerde özellik Malazgirt Zaferi sonrasında Anadolu'nun Türkleşmesi döneminde şehir Selçuklular'ın egemenliğinde kalmış ve 2. Beyazıt döneminde de Osmanlı Devleti topraklarına katılmıştır.
Bir rivayete göre; Konya'nın İksile Köyü'nden çeşitli sebeplerle ayrılan bir ailenin bu bölgeye yerleştiği ve sonralarıda buraya "Eksere" denildiği söylenmektedir. Eksere Köyü 1936'ya kadar Akseki'ye bağlı bir köy iken 1936'da "Gündoğmuş" adıyla ilçe yapılmıştır.
Coğrafi Konumu
Batı Toros Dağları'nın, Geyik Dağı eteklerine kurulmuş bir ilçedir. Yüz ölçümü 1323 km² olup denizden yüksekliği 900 m'dir. Dağlık alanları ormanlarla kaplıdır. Alara çayı doğu- batı yönünde ilçeyi böler.
Akdeniz İklimi'nin hakim olmasına karşın kışın biraz daha Karasal İklim özellikleri gösterir. Bu nedenle kışın biraz sert geçer.
Antalya'ya 182 km uzaklıkta olan Gündoğmuş ilçesi, Akseki - Manavgat Karayoluna da 32 km'lik asfalt bir yolla bağlanır.
Ekonomisi
İlçede işsizlik oranı çok yüksek düzeyde olup genç işgücü sahil ilçe ve beldelerindeki turizm sektörüne yönelmiş olduğundan ilçe sürekli göç vermektedir. İlçe istihdamında en önemli payı, mevsimlik işçi istihdam eden Orman İşletme Müdürlüğü almaktadır.
İlçede önemli bir sanayi kuruluşu mevcut değildir. Engebeli arazi yapısından dolayı tarım alanları sınırlı olması, tarımın teras şeklinde küçük alanlarda yapılmasına neden olmuştur.
Köylerde hayvancılık önemli bir yer tutmaktadır. Arıcılık merkez dahil ilçe ekonomisinde önemli bir yer tutmaktadır.Köylerde kısmi olarak sebze ve meyve yetiştirilmektedir ancak sadece ihtiyaca yöneliktir. Mevsimlik işçilik yaygın olup halk yazın sahil ilçelere pamuk toplamaya gitmektedir.
Nüfus Durumu
2000 yılında yapılan Nüfus Sayımı sonuçlarına göre; İlçenin toplam nüfusu 21513'dür. İlçe merkezinde nüfusu 5021'dir.Köy ve belderlerdeki toplam nüfus ise 16492'dir. İlçedeki gelir kaynaklarının azlığı sebebiyle dışarıya sürekli göç veren bir ilçedir.
İlçe bağlısı olarak merkez hariç olmak üzere ilçe merkezine bağlı; ? belde, ? köy ve ? mahalleden oluşmaktadır.
| Yıllara göre ilçe nüfus verileri |
| Yıllar |
Merkez |
Köyler |
Toplam |
| 2007 |
|
|
|
| 2000 |
5021 |
16492 |
21513 |
| 1997 |
|
|
|
| 1990 |
4554 |
15565 |
20119 |
| 1985 |
|
|
|
| 1980 |
|
|
|
| 1975 |
|
|
|
| 1970 |
|
|
|
| 1965 |
|
|
|
| 1960 |
|
|
|
Kültürel ve Doğal Değerler
Arkeolojik kalıntılar olarak; Taşahır mevkiinde Kaseyir, Senir köyünün iki kilometre doğusunda Kese harabeleri, Merkez ilçe içerisinde Gedefi harabeleri , Karadere köyü, Hisar ve Kiliseönü mevkiindeki tarihi harabeler, Penbelik, Çayırözü ve Narağacı köyleri arasındaki tepelerdeki harabeler, Köprülü bucağına bağlı Karaköy, Bedan ve Balvi (Akyarı) köylerindeki tarihi harabeler, Güzelbağ bucağı içerisindeki henüz kazısı yapılmamış Ayasofya şehri sayılabilir.
İlçe merkezinde ise; Cem Sultan'in Silifke Valiliği döneminde yaptırıldığı sanılan Cem Paşa Cami ilçenin kültürel değerlerindendir.
İlçede çok fazla yayla yeri bulunmaktadır. Bunların bir kısmı Aliahmetler, Elibeyler, Kadılar gibi aile isimleriyle bilinir. Bir başka yayla da Çaşır yaylasıdır. İlçenin bu doğal güzelliğini keşfedenler tarafından yayla turizmi anlamında ekonomik bir faaliyet son yıllarda gelişmeye başlayan bir konudur.
İlçe merkezinde de birçok piknik alanı bulunmaktadır. Pınarbaşı mevkindeki bu ormanlık alan koruma altına alınarak milli park olması için çalışmalar sürdürülmektedir.
EĞİTİM: İlçe merkezinde Merkez İlköğretim Okulu, Şehit Orman Mühendisi Abdullah Aydın Yatılı İlköğretim Bölge okulu (http://www.gundogmusyibo.com) ve Gündoğmuş Lisesi olmak üzere üç okulda eğitim verilmektedir. Yatılı okulda uzak köylerin okuma imkanına sahip olmayan çocuklarına eğitim ve öğretim verilmektedir.
DIŞ BAĞLANTILAR:
 |
Gündoğmuş beldeleri ve köyleri |
 |
|
İl: Antalya ● İlçe Merkezi: Gündoğmuş
Beldeler: Köprülü | Ortaköy | Senir
Köyler:
Akyarı | Balkaya | Bayırkozağacı | Bayırköy | Beden | Burçaklar | Çaltı | Çamlıalan | Çayırözü | Çiçekoluk | Eskibağ | Gözübüyük | Gümüşgöze | Güneycik | Güneyköy | Güneyyaka | Kalecik | Karabul | Karadere | Karaisa | Karaköy | Karamanlar | Kayabükü | Kozağacı | Narağacı | Orhanköy | Ortakonuş | Pembelik | Serinyaka | Umutlu | Yenice | Yeniköy
|
